مقدمه
میتونیم بگیم همه ما همیشه در جستجوی آرامش و تسکین دردهای جسمی و روحی خودمون هستیم. دنیایی که در اون سروصدای زندگی روزمره به‌راحتی میتونه ما رو دچار تنش کنه. این وسط، ماساژ یک راهکار قدیمی و اثبات‌شده، در برابر این چالش‌هاست. این هنر باستانی، ریشه‌هایی عمیق در تاریخ بشر داره.
ماساژ درمانی چیست و چه فوایدی دارد؟
ماساژ درمانی، روشی سنتی و دیرینه و مؤثره و بهبود سلامت جسمی و روحی انسان رو تضمین میکنه. این روش درمانی با استفاده از تکنیک‌های دستی و بدون نیاز به ابزار خاص و یا پیچیده ای و با اعمال فشار روی بافت‌های نرم بدن، به کاهش استرس، رفع گرفتگی عضلات و افزایش آرامش کمک میکنه و محبوبیت زیادی بین جوامع مختلف از اجتماع های سنتی گرفته تا زندگی های مدرن داشته. ماساژورهای حرفه‌ای با استفاده از دست‌ها، انگشت ها و گاهی اوقات ابزارهای مخصوص، عضلات و بافت‌های نرم بدن رو ماساژ میدن تا تنش رو آزاد کنه و گردش خون رو بهبود بده.
مطالعات نشون داده که ماساژ درمانی فایده های زیادی واسه سلامتی داره و میتونه به کاهش دردهای مزمن، بهبود خواب، کاهش اضطراب و افسردگی، تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش انعطاف‌پذیری کمک کنه. به همین دلیل توی دنیای امروز خیلی از افراد، خصوصاً افراد مسن‌تر، از ماساژ درمانی واسه بهبود کیفیت زندگی خودشون استفاده میکنن.
به‌طور کلی فرآیند ماساژ رو بخوایم شرح بدیم ماساژ درمانی شامل فشار دادن، مالش یا دست‌کاری عضلات و سایر بافت‌های نرم بدن با دست و یا با استفاده از دستگاه ماساژوره. جالبه بدونید که ماساژ درمانی روز به روز در حال محبوب‌تر شدنه. داده‌های آماری نشون میده توی کشوری مثل آمریکا تقریباً 20 درصد از مردم، به‌نوعی از این فعالیت استفاده میکنن. اونها دلایل زیادی واسه انجام این کار دارن. امروزه افراد بیشتری مزایای ماساژ درمانی رو می‌شناسن؛ و از اون واسه درمان مشکلات و دردهای خودشون استفاده میکنن.
اگه به دنبال روشی طبیعی و مؤثر واسه خلاصی از این چالش ها در زندگی خودتون هستین ما به شما پیشنهاد می کنیم که ماساژ درمانی میتونه بهترین گزینه برای شما باشه. بعد از مشورت با یک متخصص ماساژ، میتونید نوع ماساژی رو انتخاب کنین که با شرایط و نیازهای شما سازگار باشه و از اون لذت ببرین.
همچنین بخوانید: فشیال پوست
تاریخچه ماساژ درمانی
ماساژ سابقه‌ای هزاران ساله داره. اگه نگاهی به گذشته بندازیم، متوجه میشیم که تمدن‌های مختلف، از چین و هند گرفته تا مصر و یونان، همگی به تأثیرات مثبت ماساژ پی بردند. در چین باستان، این روش ابزاری واسه توازن انرژی و درمان بیماری‌ها شناخته می‌شده.
به همین ترتیب، در هند، سیستم‌های پزشکی سنتی مثل آیورودا، ماساژ رو بخشی جدایی‌ناپذیر از درمان‌های طبیعی می‌دونستند. در یونان، بزرگانی چون هیپوکراتس، به تأثیرات ماساژ در بهبود وضعیت سلامت و تسکین درد تأکید می‌کردند. این پیشینه تاریخی نشون میده که ماساژ تنها یک تکنیک فیزیکی نیست، بلکه مسیری برای ارتقای سلامت و آرامش روحی به‌حساب میاد.
امروزه هم بیش از هشتاد سبک ماساژ درمانی در دنیا وجود داره که با طیف وسیعی از فشارها، حرکات و تکنیک‌ها اجرا میشه.
ماساژ درمانی چه تأثیری بر بدن دارد؟
ماساژ بدن باعث میشه تا ضربان قلب کاهش پیدا کنه و سیستم عصبی مرکزی آرام بشه. به همین دلیل در کاهش و کنترل استرس مؤثره. در طی اون هورمونی بنام سروتونین (serotonin) ترشح میشه. علت حال خوب و شادی ما همین هورمونه . وقتی سروتونین به اندازه کافی در بدن وجود داشته باشه، راحت‌تر می‌خوابیم، سیستم گوارشی به‌خوبی کار میکنه و خلق خوی خوبی داریم.
مراحل ماساژ درمانی چیست؟
به طور کلی ماساژ درمانی از پنج مرحله اساسی تشکیل شده که شامل:
Effleurage: حرکات دایره‌ای
Petrissage: ورز دادن بدن
Friction–Rubbing: ضربات اصطکاکی و مالشی
Vibration: حرکات لرزشی برای شل‌شدن عضله‌های بدن
Tapotement: حرکت ضربه‌ای.
تأثیر ماساژ درمانی برای بیماری ها چگونه است؟
ماساژ درمانی به عنوان یک روش تکمیلی و مکمل در درمان خیلی از بیماری‌ها شناخته شده. تأثیرات این شیوه درمانی توی کاهش علائم بیماری‌ها و بهبود عمومی سلامت جسمی و روانی افراد به شدت مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته. تأثیر مثبت ماساژ درمانی روی دردهای مزمن، بیماری‌های قلبی، التهابات مزمن، مشکلات اعصاب تأیید شده.
ماساژ درمانی ممکنه در کاهش علائم بعضی از مشکلات اعصاب مثل اختلالات حرکتی و درد اعصاب مرتبط با بیماری‌های اعصابی مؤثر باشه.
همچنین بخوانید: لاغری وتناسب اندام
انواع ماساژ درمانی و فواید آن
ماساژ سوئدی
یکی از رایج‌ترین نوع ماساژ، ماساژ سوئدی هست که بیشتر واسه کاهش اضطراب و تنش، افزایش آرامش و حتی آسیب‌دیدگی مفیده. این ماساژ شامل حرکاتی مثل ضربات نرم و طولانی و ورز دهنده بر روی مفاصله.
قبل از انجام ماساژ، درمانگر از شما سؤالاتی در مورد سبک زندگی و کار شما می‌پرسه. بعدش روی تختی دراز می‌کشید و ماساژ (در اکثر مواقع به کمک روغن و یا کرم) شروع میشه.
فواید ماساژ سوئدی
هدف از این نوع ماساژ، کاهش تنش عضلات بالایی بدنه که به ورزشکارا قبل از مسابقات پیشنهاد میشه. همچنین ماساژ سوئدی به افراد واسه مقابله بهتر با بیماری‌هایی مثل سرطان، بیماری قلبی، مشکلات معده، فیبرومیالژیا و کمردرد کمک میکنه. اگه قصد دارین از این ماساژ واسه درمان هر بیماری استفاده کنین، حتماً اول با دکتر خودتون مشورت کنین.
ماساژ تایلندی
ماساژ تایلندی که به نام TTM مشهوره، ترکیبی از حرکات کمکی یوگا و طب فشاریه که امکان داره کمی دردناک باشه. در حقیقت در ماساژ تایلندی از فشار ملایم به همراه حرکات کششی استفاده میشه تا بدن آروم بشه. در ماساژ تایلندی فرد باید روی زمین دراز بکشه.
فواید ماساژ تایلندی
از فواید این نوع ماساژ میتونیم به منعطف شدن بدن، افزایش انرژی، بهبود دامنه تحرکات، سردردهای تنشی، اسپاسم عضلانی اشاره کنیم. همچنین این ماساژ کمک میکنه با افزایش تحریک گردش خون، سردرد هم کاهش پیدا کنه.
ماساژ سنگ داغ
ماساژور با استفاده از سنگ‌های آتشفشانی مثل بازالت به درمان گرفتگی‌های عمیق و انقباض عضلات کمک میکنه. وزن و گرمای این سنگ‌ها توی منعطف شدن بافت نواحی مختلف بدن اثر بخشی دو چندانی دارن. این ماساژ، بسیار آرام‌بخش هست؛ چون گذاشتن سنگ‌ها روی نواحی مختلف مثل شکم، صورت و کف دست و پا تسکین‌دهنده سیستم اعصاب مرکزین.
فواید ماساژ سنگ داغ
ماساژ سنگ داغ فواید زیادی مثل کاهش استرس و بهبود خواب دارن؛ اما به دلیل منع اون برای بعضی بیماری‌ها، لازمه قبل از انجام اون با دکتر طب فیزیکی مشورت کنین.
همچنین بخوانید: یونیزاسیون بدن
ماساژ بارداری (قبل از تولد)
معمولاً از بین ۱۰ مادر باردار که تمایل به زایمان طبیعی دارن، حدود ۹ نفر دچار پارگی واژن یا اپیزیوتومی میشن و ممکنه حدود ۱۸ ماه بعد از زایمان درد داشته باشن. این ماساژ واسه زنای باردار و کاهش درد زایمان طبیعی مناسبه. انجام ماساژ درمانی توی دوران بارداری میتونه اثرات مفیدی مثل رفع درد کمر، پیشگیری از گرفتگی عروق و آرامش روانی واسه مادر باردار داشته باشه. همچنین به کاهش استرس مادران کمک میکنه و در نهایت سبب زایمانی بدون درد، زخم و پارگی میشه. ماساژ بارداری به ماساژ پرینه هم معروفه.
البته حتماً قبل از انجام ماساژ بارداری با دکتر زنان مشورت کنین. نکته قابل‌توجه اینه که توی سه ماهه دوم بارداری انجام این کار مجازه و توی این دوره زمانی، درد پشت و کمر و گرفتگی عضله به سراغ مادران باردار میاد. ماساژ درمانی تخمدان برای افتادگی رحم هم انجام میشه.
ماساژ نقطه ای
ماساژ نقطه ای واسه افرادی که دچار صدمات، درد مزمن یا یک مسئله خاص یا شرایط خاص هستن مناسبه. گاهی اوقات مناطق سفت شده توی بافت های عضلانی، به عنوان نقاط تحریک شده شناخته میشن، و میتونن درد رو توی قسمت های دیگه بدن ایجاد کن.با تمرکز روی رها سازی این نقاط، این نوع ماساژ میتونه درد رو کاهش بده.
ماساژ نقطه ای با استفاده از ضربات گسترده ملایم و آرام همراه با فشار قوی تر و عمیق تر انجام میشه. این ماساژ شامل کار بر روی تمام بدن شما میشه، هرچند ماساژور شما به قسمت های خاصی از بدن شما تمرکز می کنه که باید رها سازی بشن. شما میتونید از لباس های سبک وزن برای ماساژ استفاده کنین یا به طور کامل لباسهاتون رو دربیارید. این نوع ماساژ معمولاً برای 60 تا 90 دقیقه طول میکشه.
ماساژ آروماتراپی
آروما به معنای رایحه ست و آروماتراپی نوعی روش ماساژدرمانی به شمار میره. در این نوع ماساژ که توی شرق آسیا ابداع شده، روغنهای گیاهی با رایحه‌های متنوع استفاده میشهز. این رایحه‌ها باعث بهبود عملکرد مغز و کاهش اضطراب میشه. روغنهای مورداستفاده اغلب طبع گرم دارند و باعث کاهش سردرد میشن.
فواید آروماتراپی
ماساژ آروماتراپی باعث بهبود کیفیت خواب و دردهای مفصلی و میگرن میشه و استرس و بی‌قراری رو کاهش میده. این ماساژ با بیماری‌هایی مثل انواع ویروس‌ها و قارچ‌ها هم مبارزه میکنه.
ماساژ بافت های عمیق
ماساژ بافت عمیق از فشار ماساژ سوئدی استفاده میکنه. اگه مشکل عضلانی مزمنی دارین، مثل درد، آسیب یا عدم تعادل، این ماساژ گزینه خوبیه. این ماساژ میتونه به کاهش سفتی عضلات، درد عضلانی مزمن و اضطراب کمک کنه.
در طی یک ماساژ بافت عمیق، ماساژور شما از ضربات کم و فشار عمیق انگشتانش واسه از بین بردن تنش از عمیق ترین لایه های ماهیچه و بافت همبند استفاده می کنه.
این ماساژ 60 تا 90 دقیقه طول میکشه.در حالی که فشار بافت عمیق ممکنه شدیدتر باشه، نباید احساس اذیت یا درد کنید.
ماساژ ورزشی
ماساژ ورزشی از انواع دیگه ماساژ بدنه. همینطور که از اسمش پیداست، ماساژ ورزشی واسه ورزشکارا یا هرکسی که سبک زندگی سختی داره، گزینه ایده‌آل‌تریه. در این ماساژ تمرکز اصلی روی مفاصل، گروه‌های عضلانی، تاندون‌ها، رباط‌ها و بافت‌های نرمیه که بر اثر فعالیت‌های ورزشی به مرورزمان ممکنه آسیب‌پذیر بشن.
در ماساژ ورزشی از حرکات مختلفی استفاده میشه اما به طور کلی مثل ماساژ سبک سوئدی، نوازش، ورز دادن، فشرده‌سازی، ایجاد اصطکاک، ضربه زدن، لرزش، مالش و کشش از اصلی‌ترین حرکات و تکنیک‌های اون محسوب میشه. هدف نهایی ماساژ ورزشی بهبود عملکرد ورزشیه؛ اما اگه حتی ورزشکار هم نیستید، میتونید این نوع ماساژ رو تجربه کنین؛ چرا‌که فوایدی مثل بهبود کیفیت خواب، افزایش انعطاف‌پذیری و احساس سلامتی بیشتر رو بهتون میده.
ماساژ تراپی صورت
امروزه خیلی از افراد بخصوص خانم ها از ماساژ صورت واسه رفع چین و چروک، پف و بهبود کشسانی پوست کمک می‌گیرن. هر چند وقت یک‌بار این ماساژ رو انجام بدید تا علاوه‌بر بهبود کیفیت پوست، به سلامت سیستم لنفاوی خودتون هم کمک کنین.
سیستم لنفاوی از گره‌ها و عروق مختلفی تشکیل میشه. مایع اون از طریق رگ در سرتاسر بدن به حرکت درمیاد. ماساژ صورت و زیبایی به سم‌زدایی بدن کمک میکنهز.
ماساژ صورت باعث بهبود حرکت مایع لنفاوی میشه. علاوه‌بر سم‌زدایی از بدن، پف و التهاب پوست رو هم بهبود میده و موجب ترمیم بافت و حمایت از تولید کلاژن میشه.
ماساژ صورت همچنین باعث بهبود گردش خون میشه. این کمکی مهم به سلامت و شفافیت پوست می کنه. در سال 2018 مطالعه‌ای در این زمینه انجام شد، شرکت‌کنندگان روزی 5 دقیقه با استفاده از غلتک، صورت خودشون رو ماساژ دادن و نتیجه رضایت کننده ای به ارمغان آورد.
ماساژ نقاط ماشه ای
وقتی که عضله و بافتی آسیب میبینه یا فعالیت بیش از حد داره، گرههای انقباضی کوچیک، نوعی گرفتگی عضلانی در بافت و عضله به وجود میارن. این نقاط دردناک به نقاط ماشه‌ای معروفن. این گرفتگی باعث ایجاد درد موضعی یا انتشاری توی نواحی اطراف اون بافت میشه.
توجه کنین که هیچ نوع ماساژی به نام ماساژ نقاط ماشه‌ای وجود نداره و اون انتظاری که دارین رو برآورده نمی کنه. ماساژورها تنها می تونن از تعدادی تکنیک مختلف مثل آزادسازی میوفاشیال و ماساژ بافت عمیق واسه شل کردن این گره‌ها استفاده کنن.
این نوع ماساژ با فشار دادن خون تازه به داخل و خارج کردن مواد زائد، باعث آزاد سازی نقاط ماشه‌ای میشه. این کار با وارد کردن اکسیژن بیشتر به ناحیه منقبض شده و تشویق عضلات، به کاهش بخشی از درد شما کمک میکنه.
فواید ماساژ نقاط ماشه ای
ماساژ نقاط ماشه‌ای درد رو کاهش میده و باعث بهبود جریان خون و در نتیجه شل شدن و تسکین درد عضله میشه؛ اما به عنوان درمان دائمی بکار نمیره.
ماساژ شیاتسو
ماساژ شیاتسو یک ماساژ ژاپنیه که از فشار شست، انگشتان، آرنج و زانو در مسیرهای خاصی بهره می‌گیره. این ماساژ بدون استفاده از روغن و کرم انجام میشه و در اون از تکنیک‌های فشار دادن، ورز دادن، ضربه و کشش استفاده میشه.
فواید شیاتسو
شیاتسو واسه کاهش تنش و خستگی عضلانی بکار میره و عملکرد سیستم لنفاوی رو بهبود میده. ماساژ شیاتسو توی دوران پیش از قاعدگی واسه بعضی زنان مفیده؛ چون به گرفتگی‌های شکمی این دوره کمک میکنه. همچنین برای درمان اختلالات گوارشی، خستگی و بی‌خوابی و دردهای اسکلتی و عضلانی استفاده میشه.
ماساژ تخلیه لنف
ماساژ تخلیه لنف یا همون ماساژ لنفاوی یکی از معروف‌ترین ماساژهاییه که نقش مهمی در کمک به دفع مواد زائد از بدن داره. این ماساژ میتونه به بهبود عملکرد سیستم لنفاوی بدن کمک کنه و عمل پاک‌سازی و حذف ضایعات سلولی، مایع‌های اضافی، ویروس‌ها و باکتری‌ها رو تسریع کنه.
ماساژ تخلیه لنف یا ماساژ لنفاوی میتونه واسه همة افراد مفید باشه، اگه احساس خستگی و کم انرژی بودن دارین و یا از بیماری سختی رنج می برین، ماساژ لنفاوی میتونه واسه شما مفید باشه. علاوه بر این ورزشکارا، بیمارهایی که جراحی انجام دادند و یا بیمارای مبتلا به خستگی‌های مزمن و کسایی که میخوان همیشه پر انرژی باشن میتونن از این ماساژ استفاده کنن.
بر خلاف خیلی از ماساژهایی که در بافت انجام میشه، ماساژ تخلیه لنف خطرات احتمالی بسیار کمی داره چون به آرومی انجام میشه. ماساژ لنفاوی میتونه بخشی از یک برنامه مراقبت از یک بیمار مبتلا به سندرم خستگی مزمن باشه. از اونجایی که این ماساژ بسیار ملایمه به خوبی میتونه بیمار رو تحت‌تأثیر قرار بده، سیستم ایمنی بدن رو بهبود میده و انرژی رو به اون بازمیگردونه. بعضی از تکنیک‌های این نوع ماساژ در صورت انجام میشه که باعث به وجود اومدن پوستی، زیبا واضح و سالم‌تر میشه.
ماساژ کرانیو ساکرال یا درمان ساکرال جمجمه
ماساژ کرانیوساکرال یا کرانیوساکرال تراپی (Craniosacral Therapy) نوعی ماساژ ملایم سر هست که به بهبود حرکت مایعات در داخل و اطراف سیستم عصبی مرکزی تمرکز میکنه. از اونجایی که هدف این ماساژ بهبود عملکرد سیستم فیزیولوژیکی بدن به نام سیستم کرانیوساکراله، با نام کرانیوساکرال تراپی مشهوره.
سیستم کرانیوساکرال از غشاء و مایع مغزی نخاعی تشکیل شده و مغز و نخاع رو احاطه کرده و از اون محافظت میکنه. این سیستم اکثر عملکردهای بدن رو کنترل میکنه. به‌همین‌خاطر، اختلال در جریان مایع مغزی نخاعی میتونه به درد و اختلال در عملکرد اون منجر بشه. ماساژ سر با تسکین تنش سیستم عصبی مرکزی به از بین بردن درد و تقویت سلامت و ایمنی بدن کمک میکنه و باعث ایجاد احساسات خوب میشه.
علاوه‌براین کرانیوساکرال تراپی روی آزادسازی بافت همبند بدن یا فاسیا تمرکز داره. فاسیا پوششیه که در سراسر بدن از جمله اندام ها، غدد، اعصاب، ماهیچه‌ها، رگ‌های خونی، مغز و نخاع پیدا میشه. این پوشش یک شبکه ارتباطی در سطح بدن رو تشکیل میده. کرانیوساکرال تراپی بر این ایده استواره که بدن در همه سطوح به هم مرتبطه.
به همین خاطره که ماساژ کرانیوساکرال منجر به رفع خیلی از مشکلات در کل بدن، ذهن و روح در طول و بعد از جلسه ماساژ درمانی میشه.
از اونجایی که کرانیوساکرال تراپی بسیار ملایم و غیر تهاجمیه، واسه همه سنین از نوزادان تازه متولد شده تا افراد مسن مناسبه. مثلاً زنان در دوران بعد از بارداری واسه مشکلات مرتبط با زایمان‌های سخت یا آسیب‌زا به مراکز ماساژ درمانی مراجعه میکنن و میتونن از چند نوع ماساژ مناسب واسه این دوران استفاده کنن. شاید بتونیم بگیم که بهترین ماساژ برای زنان با چنین شرایطی کرانیوساکرال تراپیه. کرانیوساکرال تراپی با رها کردن تنش و ترسی که در بدن مادر و نوزاد وجود داره، اون ها رو کمک میکنه تا به آرامش برسن.
ماساژ فول بادی (مالش دادن بدن برای آرامش گرفتن)
ماساژ فول بادی (full body massage) اصطلاحیه که واسه ورزدادن عضلات کل بدن به کار برده میشه. فول بادی شامل کل بدن میشه و به موجب اون ماساژور کل بدن مشتری رو در طول جلسه ورز میده. خدمات یک مرکز ماساژ فول بادی تهران یا همون دست‌ورزی کل بدن معمولاً شامل نرمش بازوها، دست‌ها و پاها، گردن، پشت، شکم و باسن هستش. همینطور ممکنه ناحیه اطراف سینه‌ها (نه خود سینه‌ها) نرمش داده بشه. البته اگه نمی‌خواید تا در طول جلسه ناحیه سینه یا باسن یا هر بخش دیگه ای از بدن‌تون لمس بشه، میتونید از قبل به درمانگرتون اطلاع بدید.
به طور کلی ماساژ فول بادی حدوداً 60 دقیقه طول میکشه و حداقل زمانیه که واسه دست‌ورزی تمام نواحی اصلی بدن از جمله سر، گردن، پشت، شانه‌ها، پاها، بازوها و دست‌ها نیازه. اصولاً جلسات دست‌ورزی معمولاً با دراز کشیدن روی شکم و با تمرکز ماساژور روی پشت فرد شروع میشه و بعدش به سمت پاها میره. بعد از اون فرد به پشت می‌چرخه تا درمانگر روی نواحی جلویی بدن تمرکز کنه.
اگرچه هر نوع ماساژی میتونه بهبودی در رفاه و آرامش ما رو به ارمغان بیاره، اما تکنیک فول بادی به علت پوشش گسترده‌ای که به تمام قسمت‌های بدن میده، میتونه نتایج بیشتری در بهبود حالت جسمی و ذهنی ما داشته باشه؛ به این ترتیب میشه گفت که از بعضی جهات و از جنبه مزایا، این تکنیک شبیه به تکنیک اروتیک هست.
فواید ماساژ فول بادی
مطمئناً یکی از مشهورترین فواید ماساژ کل بدن، آرامش عمیق و تسکین درد بدن بشمار میره. با این حال مزایای سلامتی در دست‌ورزی فول بادی فقط محدود به این دو مورد نیست و تحقیقات نشون میده که ورزدادن عضلات کل بدن در مدیریت موارد زیر هم مؤثره.
باعث تازه شدن پوست میشه
یکی از اثرات مهم ماساژ کل بدن واسه پوست شگفت انگیزه. به این ترتیب که اصطکاک جزئی بین دست‌های ماساژور و بدن شما به همراه لوسیون و روغن ماساژ، باعث لایه‌برداری ملایم پوست‌تون میشه و پوست تازه‌ای برای شما به همراه داره.
باعث آرامش سیستم عصبی میشه
با ماساژ فول بادی سیستم عصبی بدن شما هم وارد فاز “استراحت و آرامش” میشه. در صورتی که درد و تنش رو توی مناطقی از بدن‌تون احساس می‌کنید، ممکنه این درد ناشی از سفت شدن عضله و فشار روی اعصاب این ناحیه باشه که خوشبختانه دست‌ورزی میتونه اون رو تسکین بده. ضمناً سیستم عصبی آروم باعث میشه که تولید هورمون متعادل بشه.
همچنین همینطور تولید هورمون‌های استرس مثل کورتیکواستروئیدها کاهش پیدا میکنه و در عین حال تولید هورمون‌هایی مثل اندورفین افزایش پیدا میکنه. علاوه بر این هورمون‌هایی که چرخه خواب و بیداری، چرخه‌های قاعدگی، سلول‌های ایمنی، قند خون و حتی میزان غذایی که می‌خورید رو تنظیم میکنن، همگی به آرامشی که با دست‌ورزی کل بدن ایجاد میشه واکنش مثبت نشون میده.